Bài học từ Lời Chúa_Chúa Nhật 4C Mùa Chay_Lc 15:1-3.11-32

Bài học từ Lời Chúa_Chúa Nhật 4C Mùa Chay_Lc 15:1-3.11-32

BÀI HỌC TỪ LỜI CHÚA – 4 MC - C

Động Cơ Thúc Đẩy Hoán Cải

“Anh hồi tâm và tự nhủ... Thôi, ta đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người:”...” Thế rồi anh ta đứng lên đi về cùng cha.’ (Lc 15:17.18.20)

Đoạn Tin Mừng Lc 15:1-3.11-32 tường thuật dụ ngôn về lòng nhân hậu của Thiên Chúa, cũng nhấn mạnh đến sự hoán cải của người con. Tôi suy tư về sự hoán cải của người con để thấy đâu là động lực đưa đến sự hoán cải.

Trước hết, tình trạng đời sống của người con thứ, từ một kẻ có tài sản, ăn chơi xa xỉ, phung phí tài sản (c.13); khi anh ta sa cơ thất thế, bạn bè xa lánh, người đời khinh bỉ… đến độ anh phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng và bị sai đi chăn heo và ước ao ăn thức ăn của heo mà cũng chẳng ai cho (c15-17). Nhục nhã. Điều này khiến anh ta suy nghĩ đến phẩm giá của mình. “Anh hồi tâm và tự nhủ...” (c.17a). Hồi tâm là bước đầu tiên của sự hoán cải. Anh nhớ lại phẩm giá của mình trước đây là con khi anh còn ở nhà của cha mình, anh so sánh phẩm giá hiện tại của mình với những người làm công (c.17b). Hồi tâm là nhìn lại mình chứ không nhìn người khác. Tin Mừng cho thấy người con thứ nhìn vào mình và so sánh phẩm giá của mình trong tư cách làm con, so sánh phẩm giá của mình với những người làm công. Anh nhận ra tình trạng phẩm giá của anh lúc này quả là tệ hại. Đó là động lực đầu tiên đưa đến hoán cải.

Thứ đến, anh ta nghĩ đến cha mình, một người cha nhân hậu và muốn trở về cùng cha (c.18). Trước đây, anh mang một mộng ước của con người sống tự do, nhưng đó thực sự là sự sai lầm của kẻ vô kỷ luật. Anh mơ ước xây dựng hạnh phúc của mình theo ‎ý riêng chứ không cần sự can thiệp của cha. Anh đã bỏ cha mà ra đi. Biến cố của nạn đói đã làm cho anh nhìn lại phẩm giá của mình, thì đồng thời anh cũng hướng về người cha, tin vào lòng thương xót nhân hậu của cha. Anh ta chắc rằng, anh chỉ cần xin lỗi, thì ít là cha sẽ cho anh được làm công trong trang trại của cha (c. 18-19), để nhân phẩm của anh ít ra cũng không bị khinh rẻ như tình trạng hiện tại. Nhớ đến và tin vào lòng nhân từ của cha đã đem lại động lực để dẫn đưa người con thứ hoán cải trở về.

Cuối cùng, hoán cải đòi phải đưa tới hành động chứ không dừng lại trong suy nghĩ. Hoán cải là chỗi dậy, trở về, bỏ lại quá khứ tội lỗi, bỏ lại những thói tật đằng sau để bước về phía trước. Đây là hành động quyết định để con người nhận được ơn tha thứ. Người con sau khi hồi tâm và suy nghĩ về phẩm giá của mình, nhìn lại và tin vào tình yêu của cha, “anh ta đứng lên đi về cùng cha.” (c.20). “Đứng lên” là làm một hành động quyết định. Thời điểm này có nhiều cám dỗ để thụt lùi. Cám dỗ mặc cảm. Cám dỗ sẽ bị la mắng, bị coi thường, bị đối xử tệ... Cám dỗ và nhiều cám dỗ… Đó là mưu chước của ma quỷ để lôi kéo một người tiếp tục chìm đắm trong tội. Ngôn ngữ dân gian thường coi đó là tự ái. “Đứng lên” quay trở về đòi phải có một ý chí mạnh để biến suy nghĩ thành hành động. “Đứng lên” quay trở về cần có một động lực, đó là hướng về tình yêu để nhận ra tình yêu nơi lòng thương xót của Thiên Chúa. “Đứng lên” quay trở về không luôn luôn là việc dễ làm do tự sức mình, đây là một hành vi cần có sự trợ lực của ơn Chúa...

Và anh đã được cha giang rộng vòng tay đón vào nhà... mặc áo đẹp, xỏ nhẫn vào tay, xỏ dép vào chân, rồi mở tiệc ăn mừng( c. 22-24). Phẩm giá làm con được phục hồi. Mỗi khi ta biết hồi tâm sám hối và đứng lên quay trở về với Thiên Chúa là Cha nhân hậu thì, như lời các ngôn sứ xưa đã loan báo, Thiên Chúa sẽ làm cho tội của ta tan ra thành khói, lỗi của ta biến mất tựa áng mây (Is 44:22); dầu tội ta có đỏ như son cũng được lòng nhân hậu Chúa làm cho nên trắng như tuyết và có thẫm tựa vải điều cũng nên trắng như son. (Is 1:18).

Trong Tông sắc ấn định Năm Thánh Lòng Thương Xót, Đức Thánh Cha đề nghị sáng kiến “24 giờ cho Chúa” trong thứ Sáu và Bảy trước Chúa Nhật IV Mùa Chay, mà trọng tâm là Bí Tích Hòa Giải để con người “tái khám phá con đường trở về với Chúa khi sống một khoảnh khắc cầu nguyện mãnh liệt” và qua Bí tích Hòa Giải con người “chạm đến sự vĩ đại của lòng thương xót của Thiên Chúa qua chính đôi tay của họ.”

Lạy Chúa, để hoán cải thì cần thiết phải có sự hồi tâm để nhìn lại phẩm giá của chính mình và khám phá tình yêu của Chúa. Và hoán cải cũng đòi con phải “đứng lên”, rời bỏ tật xấu, rời bỏ lối sống cũ, rời bỏ cả mong muốn tự do theo ‎ý riêng. Xin đừng để con ù lì trong tội. Xin đừng để con sa chước cám dỗ rằng trở về thì chẳng ai đón tiếp, chẳng thay đổi được gì số phận. Xin ban cho con ơn trợ lực để hướng tâm hồn con về tình yêu của Chúa, can đảm đứng lên quay trở về để chạm đến sự vĩ đại của lòng thương xót của Ngài.

Sư Huynh Giuse Lê Văn Phượng, fsc